Nakon višegodišnjeg najavljivanja, Evropska komisija je 14. jula ove godine i zvanično predstavila prijedlog mjera za ubrzavanje provođenja Evropskog zelenog dogovora (European Green Deal). Među najavljenim mjerama je i uvođenje mehanizma prekograničnog oporezivanja ugljika (Carbon border adjusment mechanism – CBAM) kojim zemlje EU teret dekarbonizacije svojih privreda nastoje raspodijeliti i na zemlje Balkana.
Istovremeno, proizvodnja električne energije u BiH, pretežno bazirana na spaljivanju uglja u termoelektranama, suočava se sa sve većim problemima. Nakon što je i javno potvrđeno da kineski izvođači ne mogu dobiti, ugovorom predviđenu, američku opremu, projekat bloka 7 TE Tuzla, koji je vlast u FBiH u posljednjih 15 godina uporno predstavljala kao „strateški“ i „generacijski“, je pred vrlo izglednim kolapsom. Obustave rada u neprofitabilnim rudnicima uglja u Federaciji BiH, uništenim korupcijom i stranačkim upravljanjem, postale su skoro i jedini način da rudari dobiju plate.
Političko upravljanje energetikom ne dozvoljava tržišno restruktuiranje energetskog sektora, odnosno prilagođavanje BiH „zelenom“ kursu Evropske unije. BiH je jedina zemlju u regiji koja na području demokratizacije proizvodnje električne energije nije ništa uradila i koja unutar Energetske zajednice važi za najgoreg učenika. Suludo subvencioniranje proizvodnje iz obnovljivih izvora energije putem zastarjelog modela feed-in tarifa novac građana odnosi u džepove stranačkih tajkuna.
O razlozima ovakvog stanja energetskog sektora u BiH, zakočenim procesima energetske tranzicije, prognozama dekarbonizacije i demokratizacije energetskog sektora, ali i mogućnostima i primjenjivim rješenjima, koja bi energetiku naše države odvela u pravom smjeru, razgovarali smo sa Mirzom Kušljugićem, redovnim profesorom Fakulteta elektrotehnike u Tuzli.