Obavezna lektira
Stigoh onamo uoči Bajrama i ni usred Pariza ne bijah žrtvom tolikih, najsuprotnijih senzacija. To bi bio izabran grad ljudi, što žive samo života radi, što doživljuju samo radi doživljaja. Tri najglavnije evropske povijesne struje, muhamedanstvo, katolicizam i bizantinizam sastaju se tu u jednoj te istoj duši narodnoj, a da se ne dodiruju. Dodajte još Hebrejce, najčišću, najplemenitiju „Eškenazi“ – pasminu, iz maurske Španije bačenu tiranijom raznih Torquemada i Dimenesa, živ dokaz najveće vjerske tolerancije islamizma, pa onda doseljenike sa površnošću bečke ili peštanske „bijela kava“– kulture, i šarenilo toga poluistočnog grada sinut će nam u cijeloj njegovoj žarkosti perzijskog ćilima. U takvu bi mjestu zacijelo uživali dusi kuriozni, skeptični i pustolovni kao Mérimé i Hamsun. Moj literarni kolega, g. Mihovil Nikolić, priča mi, da se u Sarajevu osjeća sto puta srećniji i više kod kuće no u koterijama rastrovanom Zagrebu, odakle bi se i pokojni naš Kranjčević znao vraćati kući kao iz tuđine. Dok je Zagreb jedan svijet, Sarajevo je raskršće od pet svjetova, s putovima u Carigrad, Zagreb, Cetinje-Beograd, Beč-Peštu i Jeruzalem. Koje šarenilo samo na trgu i po „ćepencima“ oko Husrev-begove džamije, okićene lipom kao većina džamija i naših hrvatskih seoskih hramova! Kakve žarke boje, kakvi tipovi, koliko sunčanih, žarkih motiva za kičicu orijentalista Brangwyna! Kao da se iz neba prosu korpa sa crvenim patlidžanima, modrim grožđem, crnim šljivama i ćilibarskim jabukama na šareni bosanski sag!